Terapia pijawkowa jest stosowana od najdawniejszych czasów z różnorakich powodów. Wśród nich znajduje się chęć poprawy nastroju i samopoczucia. Przed laty ludzie nie do końca mieli świadomość, w jaki sposób hirudoterapia pomaga przy chorobach układu nerwowego, ale po sesji czuli wyraźną poprawę kondycji psychicznej. Teraz już wiemy na ten temat znacznie więcej i możemy śmiało powiedzieć, że przystawianie pijawek wywiera dobroczynny wpływ na układ nerwowy.
Układ nerwowy uznawany jest za najbardziej skomplikowany układ w całym ludzkim organizmie. Ewentualne zmiany, jakie w jego obrębie zachodzą, nierzadko są trudne do zdiagnozowania, a jeszcze trudniejsze do wyleczenia. W leczeniu konsekwencji zdrowotnych tych zmian może pomóc hirudoterapia.
W leczeniu jakich chorób układu nerwowego mogą pomóc pijawki?
Istnieją wskazania do przystawiania pijawek w przebiegu takich zaburzeń układu nerwowego jak depresja, nerwica czy tiki nerwowe. Skąd się one biorą i jak je rozpoznać?
Depresja
Jest to choroba, która dotyka ludzi w każdym wieku. W psychiatrii tym terminem określa się szczególny rodzaj zaburzeń nastroju i emocji. O depresji mówi się wtedy, gdy pacjent odczuwa smutek i przygnębienie, do tego jeszcze przejawia wyraźny brak zainteresowania czynnościami dnia codziennego lub wręcz brak chęci do życia, a stan ten utrzymuje się u niego nieprzerwanie przez co najmniej 2 tygodnie.
Jakie są objawy depresji? Jednym z najważniejszych jest wspomniane już obniżenie nastroju, wszechogarniające poczucie smutku i beznadziei. Oprócz tego występuje jeszcze brak radości i brak energii. Chory na depresję może odczuwać także szereg objawów cielesnych, w tym m.in. bóle głowy czy bezsenność.
Depresja może mieć różne przyczyny. Aspektami biologicznymi powiązanymi z depresją są zaburzenia neuroprzekaźnictwa serotoniny, dopaminy, noradrenaliny czy acetylocholiny lub uwarunkowania genetyczne. U niektórych za rozwojem depresji stoją zaburzenia hormonalne obejmujące kortyzol lub niedobór tyroksyny i testosteronu u mężczyzn, z kolei u kobiet spadek stężenia estrogenu.
Nerwica
Problemy określane mianem nerwicy współcześnie nazywane są zaburzeniami lękowymi lub nerwicowymi. Przynależą one do grupy chorób cywilizacyjnych. Niektóre źródła podają, że objawy charakterystyczne dla nerwicy przejawia co 5 człowiek na ziemi.
Typowym objawem nerwicy jest lęk, który wywoływać u chorego mogą pewne czynniki lub sytuacje. Napady lęku mogą występować także poprzez zetknięcie się z jakimś obiektem. Oprócz lęku chorzy na nerwicę doświadczają dodatkowo szeregu dolegliwości somatycznych, np. kołatania serca, duszności, wzmożonej potliwości czy bólów głowy.
Nerwica może mieć różnorakie podłoże. Za możliwy powód jej rozwoju wskazuje się niektóre czynniki biologiczne (np. stan układu nerwowego, zaburzenia neurotransmiterów), społeczne (np. rodzina, praca) lub sytuacyjne (np. nadmiar obowiązków, dużo życiowych zmian w stosunkowo krótkim czasie), jak również traumatyczne przeżycia (np. uraz psychiczny lub przewlekły stres).
Tiki nerwowe
W ten sposób określa się mimowolne, powtarzające się skurcze mięśni występujące w obrębie twarzy lub ciała. Dolegliwości te nasilają się na skutek stresu lub w okresach przemęczenia fizycznego albo psychicznego. Skurcze często nawracają, a w trakcie ich trwania chory traci kontrolę nad ciałem.
Tiki nerwowe mogą być różne. Podstawowy podział obejmuje przede wszystkim rodzaj powtarzanej przez chorego czynności. Wyróżnia się tiki ruchowe oraz wokalne. Mogą one występować w różnych częściach ciała. Ponadto tiki mogą być proste (np. wzruszanie ramionami, mruganie powiekami, potrząsanie głową) lub złożone (np. wykonywanie obscenicznych lub zakazanych gestów, mimowolne naśladowanie ruchów i czynności innych ludzi).
Czasem trudno jest wskazać jednoznaczną przyczynę występowania tików. Powodem mogą być choćby uwarunkowania genetyczne. Niekiedy niekontrolowane ruchy pojawiają się w przebiegu różnych chorób.
Hirudoterapia na choroby układu nerwowego – jak działa?
Jak wiadomo, pijawki przystawione do skóry, po wczepieniu się w nią, wpuszczają do krwiobiegu szereg leczniczych substancji. Jedną z nich jest endorfina, czyli hormon szczęścia. Na skutek jej działania pacjent czuje spokój i euforię, jeśli wcześniej czuł ból, to jest on dużo słabszy lub w ogóle już nie występuje.
Pijawki wydzielają także neuroprzekaźniki takie jak histamina, dopamina, acetylocholina czy serotonina, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Nic więc dziwnego, że przystawianie pijawek może pomóc w leczeniu depresji, skoro jedną z bezpośrednich jej przyczyn są właśnie zaburzenia neuroprzekaźnictwa.
Warto w tym miejscu również wspomnieć, że w ramach przeprowadzonych badań z gruczołów ślinowych pijawek wyizolowano substancje pobudzające wzrost komórek nerwowych. Stwarza to możliwość stosowania hirudoterapii do leczenia chorób neurodegeneracyjnych, w tym dystrofii nerwowo-mięśniowej czy choroby Parkinsona.