Miażdżyca to jedna z podstawowych chorób cywilizacyjnych. Rozwija się latami, a sprzyja temu zła dieta, przewlekły stres i brak aktywności fizycznej. Przez długi czas nie daje żadnych objawów, a gdy już się pojawią, nie są aż tak oczywiste. Nieleczona miażdżyca może doprowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Dlatego tak ważne jest kontrolowanie poziomu cholesterolu w organizmie, w czym pomóc mogą pijawki.
Szacuje się, że podwyższony poziom cholesterolu, który w dużym stopniu wpływa na rozwój miażdżycy, ma niemal 20 mln Polaków. Choroba zazwyczaj rozwija się dopiero w dorosłym życiu, ale swój początek może mieć już w dzieciństwie. Jakie objawy daje miażdżyca i do jakich powikłań prowadzi? W jaki sposób w leczeniu miażdżycy może pomóc hirudoterapia? Podpowiadamy!
Miażdżyca – co to jest?
Miażdżyca jest przewlekłą chorobą, która dotyczy średnich oraz dużych naczyń tętniczych. Ma charakter procesu zapalnego będącego odpowiedzią na uszkodzenia wewnętrznej warstwy ściany naczyń. W przebiegu choroby po wewnętrznej stronie naczyń krwionośnych gromadzą się lipidy, włókna kolagenowe i złogi wapnia.
W ten sposób powstaje blaszka miażdżycowa. Z biegiem czasu zmiany ulegają stopniowemu zwapnieniu, co nazywane jest miażdżycowym stwardnieniem tętnic. Na skutek tego procesu elastyczność tętnic maleje, a ich światło ulega znacznemu zwężeniu, przez co przepływ krwi jest utrudniony. Pęknięcie blaszki miażdżycowej może doprowadzić do całkowitego zamknięcia tętnicy i ostrego niedokrwienia unaczynionego przez tę tętnicę narządu.
Miażdżyca w organizmie zazwyczaj rozwija się latami. Blaszki miażdżycowe mogą zacząć się odkładać już w dzieciństwie, a choroba da o sobie znać dopiero po latach. Pierwsze symptomy zwykle pojawiają się po menopauzie u kobiet, a u mężczyzn po 50. roku życia.
Jakie są przyczyny miażdżycy?
Na proces miażdżycowy wpływa obecność szeregu stanów, które przyczyniają się do odkładania lipidów w naczyniach. Choć na co dzień możemy nie zdawać sobie z tego sprawy, to za obecność wielu z nich jesteśmy sami odpowiedzialni.
Na rozwój miażdżycy wpływają takie czynniki jak:
- nieprawidłowa dieta,
- brak aktywności fizycznej,
- stres,
- palenie tytoniu,
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- nadwaga i otyłość,
- starszy wiek,
- płeć (mężczyźni chorują częściej niż kobiety),
- wysoki poziom cholesterolu,
- występowanie u członków rodziny chorób na podłożu miażdżycy.
Warto pamiętać, że powyższe czynniki odpowiedzialne są nie tylko za rozwój miażdżycy, ale jednocześnie są czynnikami chorób, do których prowadzi miażdżyca, w tym przede wszystkim zawału serca i udaru mózgu.
Miażdżyca – objawy
Wysoki poziom cholesterolu we krwi przez długi czas nie daje żadnych budzących niepokój objawów. Pierwsze dolegliwości pojawiają się dopiero wtedy, gdy naczynia krwionośne są zwężone do połowy – szybciej się męczymy, mamy wyraźne problemy z koncentracją i zapamiętywaniem.
Symptomy w dużej mierze zależą od tego, w której tętnicy jest utrudniony przepływ krwi i który narząd jest niedotleniony. Do najbardziej charakterystycznych objawów miażdżycy konkretnych narządów należą:
- miażdżyca mózgu – chorobie towarzyszą niedowłady kończyn, zaburzenia czucia i widzenia, problemy z utrzymaniem równowagi,
- miażdżyca kończyn dolnych – występuje ból ud, łydek i stóp, zimna i blada skóra, skurcze mięśni i owrzodzenia,
- miażdżyca tętnic szyjnych – skutkuje zawrotami głowy, dezorientacją i chwilowymi niedowładami,
- miażdżyca tętnic jamy brzusznej – chory po posiłku odczuwa wzmożony ból brzucha,
- miażdżyca tętnic nerkowych – obserwuje się nadciśnienie i niewydolność nerek.
W początkowych stadiach chorobę może być trudno rozpoznać, ale z czasem niedokrwienie się pogłębia i pojawiają się charakterystyczne dla miażdżycy objawy.
Skutki miażdżycy
Nie ulega wątpliwości, że miażdżycę powinno się leczyć. Jeśli jednak pacjent zaniecha jakichkolwiek terapii, może mieć to poważne konsekwencje. Bezpośrednią przyczyną powikłań zazwyczaj jest niedotlenienie narządów i zaburzenie ich pracy.
U chorych na miażdżycę występuje duże ryzyko wystąpienia schorzeń takich jak:
- choroba niedokrwienna serca,
- zawał serca,
- zaburzenia rytmu serca,
- niewydolność krążeniowa,
- nadciśnienie tętnicze,
- udar mózgu,
- przewlekłe niedokrwienie nerek,
- niewydolność nerek,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- zatorowość płucna,
- martwica tkanek.
Po zdiagnozowaniu miażdżycy powinno się jak najszybciej rozpocząć leczenie, aby uniknąć powyższych powikłań.
Pijawki w leczeniu miażdżycy
Jedną z metod leczenia miażdżycy jest hirudoterapia. Polega ona na przystawianiu do skóry chorego pijawek, które wpuszczają do jego organizmu wykazujące pozytywny wpływ hirudozwiązki. Stosowane do leczenia pijawki hodowane są w sterylnych warunkach i żywione w kontrolowany sposób, dlatego nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia pacjenta. Pijawka, wgryzając się w skórę, jednocześnie ją znieczula, co sprawia, że zabieg jest praktycznie bezbolesny.
Badania kliniczne potwierdzają korzystny wpływ hirudoterapii na poziom stężenia lipidów w organizmie. Na skutek leczenia normalizuje się poziom całkowitego cholesterolu (TCI), triglicerydów (TG) oraz zmniejsza cholesterol LDL. Przyczyniają się do tego wydzielane przez pijawki esterazy cholesterolowe i lipazy (triglicerydazy), które powodują rozkład triglicerydów. Produkowane przez pijawki saratyna i hirudyna przeciwdziałają tworzeniu się płytek miażdżycowych, a także rozpuszczają już istniejące, z kolei orgelaza w przypadku ciężkiego niedokrwienia powoduje wykształcenie się krążenia obocznego i poprawia ukrwienie kończyn. Hirudozwiązki dodatkowo poprawiają stan naczyń.
Hirudoterapia może wspomóc leczenie konwencjonalne, przyczyniając się tym samym do poprawy stanu zdrowia chorego na miażdżycę. Przed poddaniem się zabiegowi przystawiania pijawek warto jeszcze skonsultować się ze swoim lekarzem, aby upewnić się, że nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.